Νίκος Καζαντζάκης: ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΟ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Ζωή και Θάνατος: Η απόλυτη συν-ύπαρξη
Στο μυθιστόρημα «Ο Βίος και η Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», απόσπασμα του οποίου διδάσκονται οι μαθητές και οι μαθήτριες στην Β΄ Λυκείου, ο Καζαντζάκης παρουσιάζει τον θάνατο όχι ως κάτι που πρέπει να φοβόμαστε ή να απωθούμε ως σκέψη, αλλά ως μια αναπόφευκτη και φυσική διαδικασία που η διαχείριση της επίγνωσής της συνδέεται με την έννοια της Ελευθερίας του Ανθρώπου. Στην συνομιλία τους, ο Καζαντζάκης και ο Ζορμπάς αντιμετωπίζουν τον θάνατο με αποδοχή για να ανακαλύψουν εντός τους τη χαρά της νοηματοδοτημένης Ύπαρξης, προσφέροντας στον αναγνώστη το πρότυπο του ανθρώπου που ζει ολοκληρωμένα, γνωρίζοντας ότι Ζωή και Θάνατος είναι αλληλένδετα.
Αυτός ο σύνθετος στοχασμός βιολογικής και φιλοσοφικής προσέγγισης αναδεικνύει την αντιφατικότητα και το μυστήριο του θανάτου: από τη μία πλευρά, είναι το τέλος της βιολογικής μας ύπαρξης, και από την άλλη, ακριβώς αυτή η συνειδητότητα του πεπερασμένου είναι, μόνο για τον άνθρωπο, η αφετηρία της βαθιάς κατανόησης της Ζωής.
Με αφορμή τα παραπάνω, οι διδάσκουσες το μάθημα της Λογοτεχνίας στην Β΄ Λυκείου του Σχολείου μας, κα Φένια Θεοχάρη, κα Άννα Κουρδή, κα Αθηνά Πετροπούλου και κυρία Ισιδώρα Φίλη και ο Βιολόγος του Σχολείου κος Δημήτρης Παπαναστάσης δίδαξαν από κοινού στο Θέατρο τις πολλαπλές προσεγγίσεις πάνω στο δίπολο Ζωής και Θανάτου (Βιολογία – Φυσιολογία, Λογοτεχνία, Φιλοσοφία, Ψυχολογία). Η ζωηρή συζήτηση και οι τοποθετήσεις των μαθητών και των μαθητριών της Β΄ Λυκείου σε σημαντικά ερωτήματα που προκύπτουν στα παραπάνω πεδία γνώσης αποτελούν έμπρακτη απόδειξη ότι κάθε φορά που οι επιστήμες συνδιαλέγονται, κάθε φορά που οι άνθρωποι συν-ζητούν την αλήθεια και το νόημα σε ό,τι απασχολεί τον στοχασμό τους οι ορίζοντες διευρύνονται και η Γνώση προσεγγίζεται με τρόπο ολιστικό και γι’ αυτό βαθύτερο. Η συνέχεια τέτοιου είδους συνδιδασκαλιών αποτελεί ευχή και δέσμευση.