Αποτελεί γενική αλήθεια πλέον πως η παγκόσμια, όπως και η ελληνική, κοινωνία μαστίζεται από ποικίλα Φαινόμενα Κοινωνικής Παθογένειας. Ένα από αυτά, το οποίο έχει αποκτήσει πλέον διαχρονική διάσταση, είναι ο Αναλφαβητισμός. Ο Αναλφαβητισμός θα μπορούσε να οριστεί, με σύντομο τρόπο, ως η άγνοια των στοιχειωδών γραμμάτων και η αδυναμία αδυναμία ανάγνωσης. Το πρόβλημα αυτό αποτελεί εμπόδιο πολλών αναπτυσσόμενων, ή ακόμα και αναπτυγμένων, χωρών, το οποίο έχει τόσο σοβαρά και «βαθιά» αίτια, όσο και συνέπειες.
Αρχικά, ο Αναλφαβητισμός ανάγεται σε πολλά αίτια, που, είτε μακροπρόθεσμα είτε βραχυπρόθεσμα, ενισχύουν το πρόβλημα. Αναλυτικότερα, σοβαρό ρόλο ως αιτία κατέχουν οι πολεμικές συγκρούσεις των κρατών. Εκτιμάται ότι το 1/6 του παγκόσμιου πληθυσμού χαρακτηρίζεται ως αναλφάβητο, και το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσοστού είναι θύματα πολέμων. Επίσης, στο ίδιο πρίσμα σκέψης, το χαμηλό βιοτικό επίπεδο που επικρατεί σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες επιφέρει αρκετές αρνητικές συνέπειες. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι σε αυτά τα έθνη υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, υποδομών και εγκαταστάσεων, που καθιστούν πιο δύσκολη την εκπαίδευση και την εξέλιξη του ατόμου. Επιπρόσθετα, η περιθωριοποίηση των αναλφάβητων και των φτωχών, που κυρίως ισχύει στις αναπτυγμένες χώρες, ευθύνεται σημαντικά στη διαμόρφωση του φαινομένου. Επιπλέον, η πλήρης εξειδίκευση του σύγχρονου ατόμου, οδηγεί στην πνευματική μονομέρεια, αρά στην έλλειψη βασικών γνώσεων. Ακόμα, η αδρανοποίηση των γνώσεων που ήδη έχουν τα άτομα, αυτόματα τις διαγράφει.
Παράλληλα με τα αίτια, οι επιδράσεις του Αναλφαβητισμού στην κοινωνική και συνολική ζωή είναι σύνθετες και ανυπολόγιστες. Ειδικότερα, πολλές φορές, οι αναλφάβητοι γίνονται θύματα εκμετάλλευσής από τους μορφωμένους, και μάλιστα, χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Στον ίδιο άξονα προβληματισμού, τοποθετείται και η άποψη ότι αυτόματα, με τον Αναλφαβητισμό, περιορίζονται σημαντικά οι τομείς επαγγελματικής αποκατάστασης και δραστηριότητας. Θα αποτελούσε σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθεί το ότι ως συνέπεια του Αναλφαβητισμού, θεωρείται η επιρρέπεια του ατόμου σε φανατισμούς και προκαταλήψεις. Ομοιότροπα, το πρόβλημα αυτό προκαλεί αρκετά, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, αρνητικά συναισθήματα ανασφάλειας και φόβους, αλλά και ψυχολογικές παθήσεις, όπως διαταραχές και συμπλέγματα κατωτερότητας. Χρειάζεται επίσης να επισημανθεί το ότι οι αναλφάβητοι δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της Πολιτείας.
Συμπερασματικά, τα προαναφερόμενα αίτια και συνέπειες του Αναλφαβητισμού έχουν σοβαρή επίδραση στα παγκόσμια δεδομένα. Αν όμως, ο κάθε φορέας του συνόλου, συμβάλλει στην αντιμετώπιση του θέματος, κατοχυρώνοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα εκπαίδευσης, μόρφωσης και ιδρύοντας εκπαιδευτικά κέντρα σε αναπτυσσόμενες χώρες, θα εξαλειφθεί το ζήτημα με γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο.
*Άρθρο από τον μαθητή του Ομίλου Δημοσιογραφίας Γυμνασίου Ανδρέα Ζωγράφο
Πηγές:
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CF%86%CE%B1%CE%B2%CE%B7%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82
- https://socialpolicy.gr/
- https://ourworldindata.org/literacy
- Literacy rates around the world – UNICEF DATAdata.unicef.org
- UNESCO and Literacy
